อุตตริมนุสสธรรม ของ สมเด็จพระพุฒาจารย์(โต) ตอน เทศน์ในวัง ๒ วันซ้อน

เทศน์ในวัง ๒ วันซ้อน

พระจอมเกล้าฯ โปรดสมเด็จพระพุฒาจารย์มาก โดยเฉพาะเทศน์ได้ถูกพระทัยท่าน แม้จะทรงแจ่มแจ้งในพระธรรมหมดแล้วก็ยังโปรดสดับพระธรรมเทศนาเสมอ เหมือนเป็นสิ่งเตือนพระทัย คราวหนึ่งสมเด็จถูกนิมนต์เทศน์ ๒ วันซ้อน

วันแรกสมเด็จฯ เทศน์อยู่นานสองนาน ไม่ลงเอวังสักที พระจอมเกล้าฯ ทรงเคารพพระธรรม จึงอดทนสดับอยู่จนจบ

แล้วเสด็จเข้าไปเยี่ยมพระองค์เจ้าประสูติใหม่ เป็นเพศหญิง ทรงทราบแล้วตั้งแต่ได้ยินเสียงดนตรีกล่อม ไม่ได้ยินเสียงประโคม จึงทรงทราบตามประเพณีว่าเป็นพระเจ้าลูกเธอ แต่ไม่กล้าเสด็จออกมาในระหว่างพระเทศน์

วันรุ่งขึ้นสมเด็จไปเทศน์อีกวันหนึ่ง คราวนี้ท่านขึ้นธรรมาสน์แล้วว่านะโม ๓ จบ แล้วเทศน์ว่า

“อัปมาโท อมตัง ปทัง ความไม่เผลอสติ เป็นหนทางไม่ต้องเกิด ไม่ต้องตาย คือบรรลุพระอรหันต์ก็ด้วยความไม่เผลอสตินี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า ธรรมะทั้ง ๘๔,๐๐๐ พระธรรมขันธ์ สรุปรวมลงที่ความไม่เผลอสตินี้ ธรรมะทั้งหลายนั้น มหาบพิตรย่อมแจ่มแจ้งดีอยู่แล้ว เอวังก็มีด้วยประการฉะนี้แล...” แล้วยถาสัพพีเสร็จลงจากธรรมาสน์ทันที

พระจอมเกล้าฯ ตรัสว่า วันนี้ทำไมเทศน์สั้นเหลือเกิน เมื่อวานนี้อยากจะให้จบเร็วๆ ก็เทศน์เสียยืดยาว

สมเด็จทูลว่า วันวานมหาบพิตรมีความวิตกทุกข์ร้อนในพระทัย จึงต้องเทศน์ยาวๆ วันนี้มหาบพิตรมีพระทัยแจ่มใสดีแล้ว ไม่ต้องสดับพระธรรมเทศนายืดยาว

(โปรดติดตามตอนต่อไป)