อุตตริมนุสสธรรม ของ สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต) ตอน สมเด็จอาบน้ำขมิ้น

สมเด็จอาบน้ำขมิ้น

ในสมัยพระพุทธกาล สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงอนุญาตให้พระภิกษุอาบน้ำ ๑๕ วันต่อครั้ง ไม่ใช่เพราะชมพูทวีปกันดารน้ำ แต่เป็นธรรมเนียมของนักพรต นักบวช พระฤาษีชีไพร และพระภิกษุสงฆ์ ที่บำเพ็ญเพียรเพ่งฌานสมาบัติในป่า ในถ้ำ ไม่อาบน้ำทุกวัน เพราะการอาบน้ำนั้น

๑.เพื่อขัดสีฉวีวรรณให้ผ่องใส พระภิกษุไม่มีความประสงค์จะขัดสีฉวีวรรณ

๒.เกิดความกำหนัด โดยเฉพาะการอาบน้ำดำผุดำว่ายในน้ำใส โดยการเปลือยกาย

ท่านจึงอนุญาตให้ภิกษุอาบน้ำได้เพียง ๑๕ วันต่อครั้งเท่านั้น

แต่พระภิกษุฝ่ายอรัญญวาสีนั้น ท่านไม่อาบน้ำเลยก็มี ข้าพเจ้าพบมาแน่นอนองค์หนึ่งชื่อหลวงพ่อแช่ม วัดตาก้อง พระเกจิอาจารย์ชื่อโด่งดัง ท่านไม่อาบน้ำเลยตลอดปี

สมเด็จพระพุฒาจารย์โต ท่านถือปฏิบัติตามคำสอนของพระพุทธเจ้า จึงอาบน้ำเพียงวันโกน คือขึ้น ๑๔ ค่ำของเดือน เมื่อปลงเกศาแล้ว ท่านอาบน้ำหนหนึ่ง น้ำที่อาบนั้นผสมผงขมิ้น ท่านเอาน้ำมาผสมผงขมิ้นอาบรดศีรษะท่าน รดราดลงมาเพื่อเอาเย็นเท่านั้น ผงขมิ้นนี้มีขาย เมื่อสมัยเด็กแม่ข้าพเจ้ามักเอาผงขมิ้นมาผสมน้ำอาบให้ข้าพเจ้าเสมอๆ โดยเฉพาะเวลาพ่อเฆี่ยนตีจนเป็นปื้นแดงๆ ตามเนื้อตัวแล้ว แม่จะเอาผงขมิ้นมาผสมน้ำทาตัวให้เป็นการรักษาแผลหรือผื่นคันด้วย

การอาบน้ำทุกวันเช้าเย็นนั้น มีผลอีกอย่างหนึ่ง คือทำให้ภูมิต้านทานในตัวลดลง โดยเฉพาะคนที่อาบน้ำว่านยานั้น ท่านจะไม่อาบน้ำทุกวัน เพียงแต่ล้างเท้า ล้างมือ ล้างหน้าเท่านั้น

โดยเฉพาะสมเด็จฯ ท่านอาบน้ำขมิ้นเพียงเดือนละครั้งเท่านั้น อาบวันโกน (ปลงเกศา) ขึ้น ๑๔ ค่ำ ของทุกเดือน

(โปรดติดตามตอนต่อไป)