วันศุกร์ที่ 3 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560

อุตตริมนุสสธรรม ของ สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต) ตอน เรื่องเขาเล่าว่า


เรื่องเขาเล่าว่า

          เรื่องต่อไปนี้เป็นเรื่องเขาเล่าว่า  เป็นเรื่องเล่าของเจ้านายขุนนาง คนวงใน เท็จจริงอย่างไรไม่มีหลักฐานยืนยัน

          เมื่อจัดงานพระราชทานเพลิงพระศพสมเด็จพระพุฒาจารย์(โต)แล้ว  ลูกศิษย์ก็เข้าไปจัดการที่นอนของท่านที่วัดระฆัง  ซึ่งไม่มีใครกล้าเข้าไปจัดการสมัยท่านยังมีชีวิตอยู่   ท่านมักนอนบนพื้นมีเสื่อปูนอน  มีผ้าปูทับอีกชั้นหนึ่ง  ไม่มีเตียงมีแต่หมอนใบหนึ่ง 
          เมื่อเปิดห้องทำความสะอาด  ยกหมอนขึ้นก็พบกระดาษชิ้นหนึ่ง กระดาษน้ันเขียนด้วยลายมื่อสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี)  มีใจความว่า

                  ๑๐  แผ่นดิน

           แผ่นดิน ๑         มหากาฬ
          แผ่นดิน ๒         พาลยักษ์
          แผ่นดิน ๓         รักบัณฑิต
          แผ่นดิน ๔         สนิทธรรม
          แผ่นดิน ๕         จำแขนขาด
          แผ่นดิน ๖          ราชโจร
          แผ่นดิน ๗         ชนร้องทุกข์
          แผ่นดิน ๘         ยุคทมิฬ
          แผ่นดิน   ๙       ถิ่นกาขาว
          แผ่นดิน ๑๐       ชาวสิวิไลย

          เมื่อคนรู้เรื่องนี้ก็นำมาวิพากย์วิจารณ์กันไปต่างๆนานา นักปราชญ์ราชบัณฑิตวิจารณ์ว่า  สมเด็จพระพุฒาจารย์(โต) ท่านได้ "โสฬส" คือ ญาณหยั่งรู้ ๑๖ ประการ  รู้อดีตกาลล่วงแล้วมา รู้เหตุการณ์ปัจจุบันได้รอบข้าง  รู้เหตุการณ์อนาคตได้ล่วงหน้า  ท่านทำรูปลงเป็นคำพยากรณ์ ๑๐ แผ่นดินได้ด้วยถ้อยคำสั้นๆๆ  ดังนั้นใครที่รู้พงศาวดารนี้ก็จะอัศจรรย์ใจว่า สมเด็จพระพุฒาจารย์(โต พรหมรังสี)  ท่านรู้ได้แจ่มแจ้งลึกซึ้งนักหนาในเหตุการณ์ของบ้านเมืองในแผ่นดินล่วงมาแล้ว แผ่นดินปัจจุบันและแผ่นดินหน้าอีก ๕ แผ่นดิน

          นี่คือ  อุตรริมนุสสธรรมของสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี)  พระอริยสงฆ์ที่มีชื่อเสียงที่สุดในกรุงสยาม  
       
โสฬสญาณ

          เมื่อกล่าวถึงโสฬสญาณ  ก็สมควรกล่าวว่าโสฬสญาณ คือ ญาณ ๑๖ ได้แก่

          ๑. นามรูปปริจเฉทญาณ                    ญาณแยกรูปและนาม
          ๒. ปัจจัยปริคหญาณ                         ญาณรู้ปัจจัยของรูปนาม
          ๓. สัีมมสนญาณ                               ญาณรู้ทักขัง  อนิจจัง อนัตตา
          ๔. อุทยัพพยานุปัสสนาญาณ           ญาณหยั่งรู้การเกิดการดับของรูปนาม
          ๕. ภังคานุปัสสนาญาณ                    ญาณหยั่งรู้การดับไปของรูปนาม
           ๖. ภยตูปัฎฐานญาณ                       ญาณหยั่งรู้ว่ารูปนามเป็นสิ่งที่น่า่กลัว
           ๗. อาทีนาวานุปัสสนาญาณ            ญาณหยั่งรู้ว่ารูปนามมีแต่โทษ
           ๘. นิพพิทานุปัสสนาญาณ              ญาณเบื่อหน่ายรูปนาม
           ๙.บุญจิตุกัมยตาญาณ                     ญาณหยั่งรู้ว่ารูปนามตกอยู่ในอำนาจของสังขาร
           ๑๐.ปฎิสังขารนุปัสสนาญาณ           ญาณหยั่งรู่้ว่ารูปนามตกอยู่ในอำนาจของไตรลักษณ์
           ๑๑.สังขารุเปกขาญาณ                   ญาณหยั่งรู้รูปนามด้วยการวางเฉย
           ๑๒.อนุโลมญาณ                            ญาณพิจารณารูปนามว่า เป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา
           ๑๓.โคตรภูญาณ                             ญาณข้ามเขตปุถุชนไปสู่อริยชน สลัดโลกียะเข้าสู่โลกุตตระ
           ๑๔.มัคคญาณ                                ญาณทำลายกิเลสตีจากไปเข้าสู่นิพพาน
            ๑๕.ผลญาณ                                 ญาณทรงพลังท้าวสู่นิพพาน
            ๑๖.ปัจจเวกขณญาณ                    ญาณย้อนหลังไปพิจารณามรรคผลนิพพาน
            
            ผู้ได้โสฬสญาณ                           คือพระอรหัตมรรค  เข้าสู่ภาวะพระอรหันต์
                                                                รู้จบญาณ ๑๖ หรือโสฬสญาณ  จะไม่กลับมาเกิดอีก 
                                           
                        (โปรดติดตามตอนต่อไป)
             

        

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น